Trinkwasserhygiene_Drinking_water_hygiene_Header

Analiza wody pitnej: Kryteria pobierania próbek wody pitnej

Woda pitna to nietrwały środek spożywczy. Jej niedozwoloną jakość nie sposób jednak wykryć bez środków pomocniczych. Dlatego w przypadku wielu budynków regularne badania wody pitnej są wymagane przepisami. W mieszkalnictwie badania są wymagane jedynie co trzy lata, w sektorze opieki zdrowotnej lub hotelach co najmniej raz w roku, a w wielu przypadkach nawet częściej. W celu uzyskania wiarygodnych wyników analizy wody pitnej wymagane są przede wszystkim reprezentatywne miejsca poboru próbek oraz ich prawidłowy sposób poboru.

Jak każdy produkt spożywczy również woda pitna jest nietrwała. Jeżeli stagnuje zbyt długo, mogą się w niej namnożyć bakterie, takie jak np. Legionella, do niebezpiecznego dla zdrowia poziomu. W zależności od jej przeznaczenia w przypadku wody pitnej występują dwa różne „terminy jej przydatności do spożycia”: Jeżeli woda pitna jest używana bezpośrednio jako środek spożywczy lub do jego przygotowania, nie powinna stać w armaturze lub instalacji wody pitnej dłużej niż 4 godziny. Jeżeli jest używana do innych celów, takich jak mycie rąk czy kąpiel, może upłynąć maksymalnie 72 godziny od ostatniego użycia. Czas 4 godzin dotyczy również kontroli parametrów materiałowych, które mogą stosunkowo szybko przedostać się do wody pitnej. Maksymalny okres 72 godzin dotyczy przede wszystkim parametrów mikrobiologicznych, ponieważ bakterie potrzebują czasu, aby nadmiernie się namnożyć. Dlatego przy zlecaniu badań wody należy dokładnie określić cel badania, aby laboratorium miało właściwe pojemniki na próbki i mogło pobrać próbki we właściwy sposób. Próbki wody do badań materiałowych należy pobrać na przykład jako próbkę S-0, S-1 i S-2 po czterogodzinnej stagnacji, podczas gdy parametr „Legionella” określa się podczas prawidłowej eksploatacji.

Pobieranie próbek wody pitnej: Prawidłowe miejsce do pobierania próbek do analizy wody pitnej

Do badań na obecność bakterii Legionelli w instalacji wody pitnej muszą być dostępne odpowiednie i reprezentatywne miejsca poboru próbek. Musi je zapewnić zgodnie § 41 rozporządzenia o jakości wody pitnej z 2023 roku administrator. Zaleca się, by zasięgnąć w tej kwestii porady projektanta, instalatora lub specjalisty. Tylko w przypadku systematycznego badania na obecność bakterii Legionelli wolno pobierać próbki ze specjalnych zaworów do poboru próbek, np. zaworów kątowych – ale nie do badania innych parametrów. Zgodnie z § 10 rozporządzenia o jakości wody pitnej właściwym miejscem pobierania próbek jest wylot punktów poboru. Próbkę wody należy pobierać tutaj, a nie na przykład z zaworów płuczących. Z tego wymogu nie zwalniają żadne końcowe zawory spłukujące czy skomplikowane ułożenie rur.

Grupa Rodzaj armatury Czy to odpowiednie miejsce do pobierania próbek? 1 Armatura umywalkowa, natryskowa i wannowa, itp. ze zintegrowanym termostatem Nie 2 Armatura z termostatem na zawór kątowy lub centralnym mieszaczem Nie 3 Elektroniczna armatura z mieszaczem Tak, jeżeli odcięcia wstępne zostaną zamknięte przed pobraniem próbek 4 Jednouchwytowa armatura z mieszaczem i armatura samozamykająca z mechanicznym ogranicznikiem temperatury Tak, jeżeli odcięcia wstępne zostaną zamknięte przed pobraniem próbek

Obowiązki administratora instalacji wody pitnej: Wartości graniczne temperatury

Ponadto administrator musi zapewnić, by wszystkie odcinki instalacji wody pitnej były w stanie technicznym pozwalającym przy regularnym użytkowaniu na dostarczenie wody pitnej o nienagannej jakości do każdego miejsca jej poboru. Dotyczy to również przestarzałych instalacji, które ze względu na ich stan mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzkiego. Na przykład jeżeli w przypadku dużej instalacji do podgrzewania wody pitnej (zasobnik o pojemności powyżej 400 l i/lub gdy najdłuższy odcinek przepływu do najdalszego punktu poboru ma pojemność powyżej 3 l) na wylocie podgrzewacza wody pitnej musi występować temperatura 60 °C. W normie nie określono wartości maksymalnej. W celu ochrony zimnej wody pitnej przed nadmiernym nagrzewaniem oraz minimalizacji kosztów energii zaleca się, aby nie ustawić temperatury wyższej niż 65 °C. Dodatkowo w każdym punkcie poboru po spuszczeniu 3 l (VDI 6023 strona 1, tab. 1) temperatura ciepłej wody musi wynosić co najmniej 55 °C. Określa się ją na 250 ml. Nie zależy stosować przestarzałej zasady 30 sekund z normy DIN 1988-200 ze względu na brak zdefiniowanych warunków ramowych, takich jak „natężenie przepływu” armatury czy objętość próbki.

Untersuchungsstellen_Legionellen_Sampling_Legionella

To samo tyczy się zimnej wody pitnej. Nie może ona w instalacji oraz każdym miejscu poboru po spuszczeniu maksymalnie 3 litrów mieć temperatury wyższej niż 25 °C, również po spuszczeniu 3 litrów i mierzona w objętości próbki 250 ml (VDI 6023 strona 1). W przypadku oznak, że te 25 °C jest w zimnej wodzie pitnej przekraczane, wymagane jest badanie na obecność bakterii Legionelli również w tzw. „zimnej wodzie” (instrukcja DVGW w 551). Należy przestrzegać przy tym minimalnej objętości w miejscach poboru próbek (patrz grafika).

3 główne kryteria prawidłowego pobierania próbek wody pitnej

  1. prawidłowy wybór reprezentatywnych miejsc poboru próbek pobieranie próbek przez odpowiednie wyposażenie, w przypadku badań w celu b, a więc bez perlatora, słuchawki prysznicowej lub węża prysznicowego pobieranie próbek przez odpowiednie wyposażenie, w przypadku badań w celu b, a więc bez perlatora, słuchawki prysznicowej lub węża prysznicowego

Powiązane tematy