Jak instalacje trójnikowe stały się znów pierwszym wyborem

Instalacje trójnikowe nie straciły nigdy statusu powszechnie uznanego rozwiązania technicznego. Lecz przed ponad 10 laty przede wszystkim w placówkach służby zdrowia zostały w dużej mierze wyparte przez instalacje szeregowe lub instalacje pierścieniowe z dyszami Venturiego. Jak już dziś wiemy niesłusznie, co potwierdza przeprowadzona analiza porównawcza różnych typów instalacji.

Zmiana kierunku jest czasami trudna. Jeszcze trudniejszy jest zwrot o 180°. A taki właśnie ma miejsce od około 3 lat w kwestii sposobu poprowadzenia przewodów rurowych i zyskuje na popularności. Jednym z powodów jest fakt, że: Od ponad 10 lat mamy więcej problemów z występowaniem bakterii Legionelli w zimnej wodzie pitnej (ZWU) niż w ciepłej wodzie pitnej (CWU). Powód jest dobrze znany: W tym okresie budynki stawały się coraz szczelniejsze, a instalacje coraz bardziej złożone, z coraz większą liczbą punktów poboru przy takiej samej liczbie użytkowników. Czasem zatem zastanowić się i przeanalizować sytuację. Czego nie da się uniknąć, a co jest stworzonym samodzielnie problemem? W odpowiedzi na te pytania branża wróciła do korzeni i skłania się obecnie przeważnie ku instalacjom trójnikowym, również w placówkach służby zdrowia. Rzadko używane, ale niemożliwe do uniknięcia punkty poboru, są włączane w instalacje szeregowe lub instalacje typu „pierścień w pierścień”.

Oznacza to, że w celu utrzymania jakości wody wymagana jest wymiana wody we wszystkich punktach jej poboru. Nieużywane punkty poboru stanowią zagrożenie dla higieny wody pitnej, ponieważ są one nieakceptowalnymi pod względem higienicznym martwymi przewodami. Martwych przewodów nie sposób uniknąć również w przypadku instalacji szeregowych oraz instalacje typu „pierścień w pierścień” od przelotowej tarczy ściennej aż do wylotu z punktu poboru.

Poniższe grafiki obrazują problem: W szkolnej stołówce, z której pobrano próbki, pomimo spłukania 300 m³ w ciągu dwóch tygodni przez stacje spłukiwania, odnotowano nadmierną liczbę kolonii w punktach poboru próbek i odmówiono odbioru.

Dopiero wymagana przez normę wymiana wody w każdym punkcie poboru zapewniła prawidłowe wyniki i tym samym pozwoliła na odbiór instalacji:

Mając to na uwadze coraz więcej projektantów i instalatorów zaczęło sobie zadawać pytanie, dlaczego powinny być stosowane drogie i często trudne do wykonania pod względem hydraulicznym ułożenia rur, jeżeli nie rozwiązują one problemu martwych przewodów od przelotowej tarczy ściennej aż do wylotu z punktów poboru, nawet przy użyciu stacji spłukiwania.

Instalacja trójnikowa jako powszechnie przyjęte rozwiązanie techniczne

Instalacje trójnikowe nigdy nie straciły statusu powszechnie przyjętego rozwiązania technicznego, nawet jeżeli można znaleźć takie informacje w starych specjalistycznych artykułach. Dla potwierdzenia wystarczy spojrzeć na normy i praktykę instalacyjną. Projektanci i instalatorzy od zawsze cenią sobie ten sposób ułożenia rur charakteryzujący się prostymi odcinkami przepływu, małą pojemnością wodną, niewielkimi stratami ciśnienia i przede wszystkim małymi powierzchniami. Ponieważ możliwie jak najmniejsze powierzchnie minimalizują nie tylko obszar do rozwoju bakterii, ale przede wszystkim absorbują (mniej ZWU) lub oddają mniej ciepła (CWU). Są zatem jednym z najważniejszych pasywnych środków do ochrony zimnej wody pitnej przed nagrzaniem i tym samym nadmiernym namnażaniem się bakterii Legionelli. Ponadto należy w miarę możliwości unikać cyrkulacji wody pitnej w instalacjach natynkowych oraz bezpośrednio do każdego punktu poboru. To ostatnie również było błędem, który był przyczyną zbyt ciepłej i wysoce skażonej armatury. Cyrkulacja ciepłej wody pitnej w natynkowych instalacjach stanowi ryzyko podgrzewania zimnej wody i armatury, którego można zasadniczo uniknąć i które nie jest objęte przepisami. Można tego uniknąć w bezpieczny sposób i bez dużych nakładów, stosując „zasadę maksymalnie 3 litrów”, która jest nadal aktualna (DVGW W 551 i DIN 1988-200). Na przykład 10 metrowa rura o średnicy 15 mm mieści tylko 1,5 litra i można ją eksploatować w higieniczny i bezpieczny sposób z użyciem armatury o wydajności 4,2 l/min.

Podsumowanie

Dlatego warto przyjrzeć się na nowo na pozór powszechnie stosowanym typom instalacji ze względów higienicznych. Integracja rzadko używanych, ale niemożliwych do uniknięcia punktów poboru z zastosowaniem instalacji szeregowych lub instalacji typu „pierścień w pierścień” powinna być kontynuowana w przyszłości, ale z wyczuciem proporcji.